|
|
|
- ISSN 1995-5928 - Ingesluit LitNet
Akademies
|
|
Nuusbrief 842
25/03/2021
|
Krities Afrikaans
|
Nootvat.
Kwashaal. Stapel
Skrywer: Bernard
Odendaal
Uitgewer: Tafelberg
ISBN: 9780624092278
In sy
eerste bundel sedert hy in 2007 met Onbedoelde
land gedebuteer het, besin Bernard Odendaal oor woordkuns,
Afrikaans en die voortbestaan daarvan; gedenk hy die heerlikheid én
verganklikheid van die mens, die natuur en die liefde; registreer hy
maatskaplike verwording. ’n Verlore jeugwêreld en vriende word onthou;
daar word gedink aan kinders wat in diaspora verkeer. Stemminge,
toonaarde en digvorme wissel mekaar af.
|
|
|
|
|
Uit die argief: Video en onderhoud – "Die ander
kant" van die US-taaldebat
Mercy Kannemeyer, Naomi Bruwer
Universiteitseminaar | University Seminar
"Ek voel wel dat daar onderskeid getref moet
word tussen wanneer mense veg teen Afrikaans die taal en Afrikaans die
kultuur en geskiedenis wat onderdrukkend is, want die geveg teen Afrikaans
lyk vir my baie keer na ’n geveg teen die gesig van Afrikaans, wat
hoofsaaklik wit is as gevolg van apartheid. Dit word nie altyd duidelik wat
’n groot rol bruin en swart mense binne Afrikaans gespeel het en nog steeds
speel nie."
|
|
|
US-taaldebat 2021: Afrikaans is sterkgesig
Frazer Barry
Universiteitseminaar | University Seminar
Afrikaans is die beste voorbeeld en rigtingwyser
van hoe om ’n taal akademies tot op die hoogste vlak te neem. My grootste
bekommernis is dat die ander inheemse tale in Suid-Afrika uiteindelik ook
die prys gaan betaal indien Afrikaans nie meer toegelaat kan word in
daardie ruimtes nie.
|
|
|
US-taaldebat 2021: Kinkel in die kabel
Ingrid Jones
Universiteitseminaar | University Seminar
"Ons weet wie die voorlopers, die
sleutelbordaktiviste, bewakers, saamlopers, vryers, verdagmakers, puriste,
nuwelinge, taal-toi-toiers, ens is. Iemand moet die kinders ’n
geskiedenisles gee."
|
|
|
US-taaldebat 2021: Taal op Maties ‒ Vir
moedertaalonderrig of vir volk en vaderland?
Ingrid Heÿdenrÿch
Universiteitseminaar | University Seminar
"My vraag is: Wat is hierdie waardes, norme
en kulturele identiteit? Wie se voorouers? Is dit nie juis nodig vir die
Afrikaanssprekende om sy taal en sy waardes nie meer te skoei op dié van sy
voorouers nie? Om sy taal te sien, soos wat Breytenbach dit stel, 'as
kompos. Om wéér in ander vorme te kan bind.'"
|
|
|
Is jou ouma ook ’n donkie?
Menán van Heerden
Menings
"Jou oumagrootjie, wat skoolgaan in
Graaff-Reinet, staan in die klaskamer se verre hoek met ’n bordjie wat om
haar nek hang. Dit lui: 'I am a donkey, I spoke Dutch.' Sy is betrap dat sy
Afrikaans op die skoolterrein gepraat het."
|
|
|
Elders gesien: #Menseregtedag, eis jou taalregte op
William Sezoe
Elders gesien
"Ons het ’n keuse – ons hoef nie deel te
wees van ’n herkolonialiseringsproses nie. Die antwoord lê dus in ons
tonge. Maak jou stem dik en help verseker dat ons inheemse tale
voortleef!"
|
|
|
’n Lewenslange affaire
met woorde
Jan Badenhorst
Menings
"Om twee maal in ’n leeftyd met Madiba blad
te skud moes stellig ’n hoogtepunt in enige joernalis se loopbaan gewees
het. Maar om in daardie selfde leeftyd ook prinses Grace van Monaco se
sagte, warm hand in joune te geneem het en boonop ook nog deur Haar
Majesteit die Koninginmoeder gevaarlik naby vir ’n foto toegegimlag te
word, grens aan die magiese."
|
|
|
Hoe meet mens ’n jaar?
Bettina Wyngaard
Rubrieke
"Dis nou die middel van Maart. ’n Jaar
gelede hierdie tyd was die eerste COVID-19-gevalle al aangeteken in
Suid-Afrika."
|
|
|
Transgender: keuse of genetika?
Liné Loff, Ockie Vermeulen
Onderhoude
"Hoekom sou ons dit wou beheer of
manipuleer, en waar trek mens die streep? Sou jy wou beheer uitoefen oor
die kleur van jou kind se oë?"
|
|
|
Die mooiste geluid in die wêreld
Jacques le Roux
Menings
"Trek ’n slag jou waterstewels aan, vat ’n
flitslig en gaan vir ’n wandeling in ’n poel of dammetjie. Dit verg baie
geduld, en as jy stil genoeg is, val die eer jou dalk te beurt."
|
|
|
Daar’s ’n Zoeloe in my ateljee
Freek Robinson
Menings
"Wat moes ek anders gedoen het in die
omstandighede? Ek was honderde kilometer weg van die toneel en kon nie
persoonlik tussenbeide tree nie. Daar was niemand anders wat kon help nie –
net die kameraman, wat natuurlik nie redaksioneel betrokke kon raak nie.
Niks kan jou voorberei vir ’n hoogs onvoorspelbare situasie soos dié
nie."
|
|
|
Suid-Afrika bekend onder Nederlandse parlementslede
Heinrich Matthee
In het nieuws
"Gebeure in Suid-Afrika sal nooit die
hooffokus wees van Nederlandse beleid oor buitelandse sake nie. Die
bedreigings vir die regstaat, klein groepe, eiendomsreg en menseregte in
Suid-Afrika raak egter die belange van tienduisende burgers van Nederland
in Suid-Afrika."
|
|
|
Persbericht: Online Najaarscursussen literair
vertalen Afrikaans-Nederlands
Voertaal
Kalender
Komend najaar organiseert het Expertisecentrum
Literair Vertalen (ELV) verschillende onlinecursussen, waaronder twee
cursussen literair vertalen: voor vertalers uit het Afrikaans in het
Nederlands en voor vertalers uit het Nederlands in het Afrikaans. De Online
Najaarscursussen literair vertalen Afrikaans-Nederlands zijn bedoeld voor
vertalers die aan het begin van hun professionele loopbaan staan en serieus
van plan zijn om daadwerkelijk de komende jaren als literair vertaler aan
de slag te gaan.
|
|
|
Spanning laai op oor Afrikaans by US
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Daar is ook groot ongelukkigheid omdat
Afrikaans nie as ’n inheemse taal beskou word nie. Volgens die eerste
konsep van die nuwe taalbeleid verwys die term 'inheemse tale' na tale
waarvan die erfenis in Afrika wortel en wat tot die Suid-Bantoe-taalfamilie
behoort (met 'Bantoe' in die suiwer taalkundige betekenis)."
|
|
|
Nuwe beleid teiken Afrikaanse onderrig by skole
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Afrikaans word nou ook by skole as
onderrigtaal geteiken omdat nuwe voorgestelde wetgewing dit moeiliker gaan
maak om voorkeur te gee aan leerders wat kies om in hul moedertaal onderrig
te word. So sê die vakbond Solidariteit in hulle kommentaar op die konseptoelatingsbeleid
vir openbare skole."
|
|
|
Ramaphosa moet volgende maand aan Zondo verduidelik
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Daar word reeds lank gegis tot watter mate
hy vermoedelik bewus was van wat in die regering aangaan terwyl hy nommer
twee was. Daar word gevra hoe dit moontlik is dat hy nie daarvan kennis
gedra het terwyl hy deel van die ANC se binnekring was nie."
|
|
|
Inwoners en howe gryp in terwyl munisipaliteite
landwyd ineenstort
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Suid-Afrikaners is keelvol om op te dok vir
munisipale dienste wat nie gelewer word nie. Belastingbetalers wend hulle
in al hoe groter getalle suksesvol tot die howe om te eis dat dienste
gelewer word of neem self die beheer oor hulle dorpe se infrastruktuur
oor."
|
|
|
Gespierde Afrikaans
LitNet
Akademies en skole
Konklusie of gevolgtrekking? Kontradiksie of
teenstrydigheid? LitNet
Akademies wil navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans
te skryf. Die Gespierde Afrikaans-lys word deurlopend bygewerk. Kyk watter
nuwe woorde is toegevoeg.
|
|
|
LitNet-blokraai: Die paashaas en die paaseiers
Estelle Kruger, Marianne Strydom
Notas, toetse en vraestelle
Paasfees word oor twee weke wêreldwyd gevier.
Alle Christene ken die oorsprong van dié wonderlike fees, maar hoe pas die
paashaas en paaseiers hierby in? Klik hier vir ’n ondersoek na die paashaas
en die eiers in sy mandjie. Dié artikel verskaf ook leidrade wat sal help
om die blokraai in te vul.
|
|
|
LitNet-blokraai: Religiestudies
Estelle Kruger, Marianne Strydom
Notas, toetse en vraestelle
Religiestudie lei tot die erkenning van insig in
en waardering vir ’n verskeidenheid religieë binne ’n gemeenskaplike
mensdom. Hierdie blokraai kan in die klaskamer gebruik word, of vir die
pret by die huis.
|
|
|
Kortlyste: 2021 se UJ-pryse
LitNet
Boeke en skrywers
Drie romans, ’n digbundel en ’n versdrama ding
mee om die 2021-UJ-prys. Die kortlys vir dié prys sowel as dié vir die
2021-UJ-debuutprys is pas aangekondig.
|
|
|
Harry Kalmer se In ’n land sonder voëls nou in
Nederlands
Melt Myburgh
Skrywersonderhoude
Harry Kalmer, wat in Julie 2019 oorlede is, se
laaste roman, In ’n land
sonder voëls, is nou in Nederlands vertaal en word op 25 Maart
aanlyn bekendgestel. Melt Myburgh het met mense wat by Harry en die
vertaling van die boek betrokke was, oor dié spesiale gebeurtenis gesels.
|
|
|
The rabbit hole deur Mike Nicol, ’n resensie
Karl Kemp
Resensies
"Eerstens, en vir my van kernbelang, is die
aangrypende milieu wat Nicol vir ons skets. Dis ’n nuwe Suid-Afrika dié, ’n
moderne een wat nie die 20ste eeu noodwendig met hom rondsleep nie."
|
|
|
Donkerdrif
deur Deon Meyer, ’n lesersindruk
Barend van der Merwe
Lesersindrukke
"Oor die storielyn is al wat ek verder
bereid is om te sê dat daar omtrent halfpad deur die boek, iets gebeur wat
totaal onverwags is, maar wat mens so prikkel dat jy eenvoudig nie meer die
boek wil neersit nie."
|
|
|
The lie of 1652: A decolonised history of land deur Patric Tariq Mellet – ’n lesersindruk
Barend van der Merwe
Lesersindrukke
"Om die verlede sinvol te verpak, en om
redelik breë konsensus te verkry oor hoekom ons die verlede bestudeer, is
die twee grootste uitdagings van die historikus. Sonder om die filosofie
deeglik deur te trap, skaar ek my in hoofsaak by die uitgangspunt dat dit die
taak is van die historikus om die verlede te verduidelik en te
verklaar."
|
|
|
Skadukant
deur Rika Cloete: ’n FMR-resensie
Riette Rust
Resensies
"Skadukant
is ’n spanningsvolle roman vol intrige en wendings. Wanneer die
skuldige eindelik vasgetrek word, raak die sielkunde agter die wreedhede
éérs boeiend."
|
|
|
Middernag
deur Sidney Gilroy: ’n FMR-resensie
Riette Rust
Resensies
"Alles in hierdie misdaadroman werk. Nie net
die spanningslyn en die karakters nie, maar ook die perspektiefwisseling,
die beskrywing van die milieu, die intrige én die navorsing oor onder meer
psigopatie en patologiese prosedures."
|
|
|
Piet van Rooyen (1953–)
Erika Terblanche
ATKV|LitNet-Skrywersalbum
"Die essensie van skryf is die eenwording
van die skrywer met sy karakters en lesers, daar waar hy homself verloor in
die ritme van die dans waarmee hy hom in die geselskap van ander besig
hou."
|
|
|
Uit NALN se argief: Ena Jansen se eerste onderhoud
met Elisabeth Eybers
Annelien Diedericks
Boeke en skrywers
"Ter viering van Ena Jansen (geb. 18 Maart
1951) se sewentigste verjaardag vandag, bied die Nasionale Afrikaanse
Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) dié getranskribeerde
artikel van Jansen se heel eerste onderhoud met Elisabeth Eybers, destyds
ter viering van Eybers se 60ste verjaardag."
|
|
|
Geprikkel
Crito
Blogs
"Hoekom dit so swoel in die Crito-skedel
gaan, is oor daardie resensie wat Annelise Erasmus verlede Maandag in
Boeke24 geplaas het oor Lyfskap,
’n bundel erotiese kortverhale wat deur Sophia Kapp en Leonie van Rensburg
saamgestel is.."
|
|
|
Ricardo Peach: Daar gaan ’n man verby, hy groet
Marius Coetzee
Menings
"Hy het die insig gehad om die bestaande
argetipes van die vorige fees in stand te hou, maar terselfdertyd emmers
toegevoegde waarde te laat neerreën op die status quo van die Vrystaatse
kultuurlandskap."
|
|
|
Persverklaring: Suidoosterfees se Jong Sterre skitter
LitNet
Suidoosterfees
Die NATi Jong Sterre-projek is een van die
Suidoosterfees se vlagskipinisiatiewe en word ondersteun deur NATi, die
Jakes Gerwel Stigting en Kunstekaap. Deelnemers aan die projek deurloop ’n
intensiewe slypskool waartydens hulle dramatekste afgerond en gereedgemaak
word vir die Suidoosterfees-verhoog. Die slypskool, onder leiding van
ervare teatermakers, vind tydens ’n skrywersresidensie van drie weke by die
Jakes Gerwel Stigting se Paulet-Huis in Somerset-Oos plaas.
|
|
|
hou
Bernard Odendaal
Poësie
LitNet is 21 jaar oud. Met die ondersteuning van
die Hiemstra Trust vier ons dié mylpaal met nuwe verse deur ons voorste
digters. Lees Bernard Odendaal se bydrae hier.
|
|
|
beëindig
Margaret Cordier
Poësie
"brand dan as tot as
in vergifnisvure"
|
|
|
die herfs van 2020
Christo Meyer
Poësie
"die herfs van 2020
was maar net die begin
van ons stryd om Covid-19
vir altyd te oorwin"
|
|
|
Jou palet
Anzé Bezuidenhout
Poësie
"die felheid van jou ware kleure
het die prentjie in my kop ruïneer
legkaartstukke laat verbrokkel
– uitmekaar geskeur"
|
|
Konklusie of
gevolgtrekking? Kontradiksie of teenstrydigheid?
LitNet Akademies wil
navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans te skryf.
|
|
No comments:
Post a Comment