- ISSN 1995-5928 - Ingesluit LitNet Akademies

Nuusbrief 899

13/05/2022

Krities Afrikaans

LitNet: Uit eie bodem

Pasverskyn

Die verleiding van Eva de Winter

Skrywer: Louis Krüger
Uitgewer: Human & Rousseau
ISBN: 9780798182720

Wanneer Josua een middag vir Eva de Winter in ’n Rotterdamse koffiewinkel ontmoet, voel dit vir hom onwerklik dat ’n begaafde regsgeleerde soos sy in ’n verhouding sou belangstel. Maar sy getuienis vroeër in ’n hofsitting interesseer haar – dit lei tot verdere afsprake, en algaande word hulle vriende. Dis eers ná hul huwelik voltrek is dat Josua begin begryp daar is iets onpeilbaars aan Eva. Hoeveel raaisels het sy van hom weerhou, en wat hy slegs deur middel van obskure soekenjins oor haar kon naspeur?

Menings

Regsmening bevestig Afrikaans se status as inheemse taal

Jean Oosthuizen
Menings

"Taalaktiviste verwelkom die regsadvies wat aan die Minister verskaf is, maar waarsku dat die stryd om Afrikaans as akademiese taal nog lank nie verby is nie."

Elders gesien: Afrikaans as inheemse taal erken

Danie van Wyk
Elders gesien

"Die minister van hoër onderwys en opleiding het uiteindelik erken dat Afrikaans en die San- en Khoitale as inheemse tale erken moet word. Die rol van DAK Netwerk in hierdie stryd kan nie as gering gesien en onderskat word nie."

US-intreerede: Johan Fourie kyk deur familielens na ekonomiese welvaart

Melt Myburgh, Johan Fourie
Onderhoude

"In Europa en Amerika is die mededinging fel – ons kan baie by hulle leer, maar die geleenthede hier aan die suidpunt bly enorm vir dié met die energie en durf om ’n kans te vat." – Johan Fourie gesels oor sy professorale intreerede op Dinsdag 17 Mei 2022 aan die US se Departement Ekonomie.

"As ’n kind kan lees, kan hy vorder in die lewe": ’n onderhoud met Chareldine van der Merwe oor die VVA se lewensbelangrike leeskonferensie

Naomi Meyer, Chareldine van der Merwe
Onderhoude

"58% van alle Suid-Afrikaanse huishoudings besit nie ’n boek ... hét nie ’n boek in hulle huis nie. Dis die realiteit. Ma moet kies tussen ’n brood en ’n boek. So dan kies sy natuurlik ’n brood."

RSG: Hoe die openbare debat ontspoor het

Frederik Rudolph van Dyk
Menings

"Miskien speel geskiedkundige trauma en interne klasseverskille ’n rol in Afrikaners se neiging om gou-gou in absolute hoekies in te trek, mekaar te etiketteer en op mekaar te skel, eerder as om deur geweegde en deurdringende openbare debat tot gevolgtrekkings te kom."

’n Onderhoud met Annemarie Toebosch: akademikus, aktivis en mensch

Bettina Wyngaard, Annemarie Toebosch
Onderhoude

"En ik hoop dat ze de lijntjes doortrekken en (gaan) begrijpen dat de VS een voortduren is van een Europees systeem van raciale hierarchie dat, in de Nederlandse context, de Native American genocide, de Holocaust, de Trans-Atlantische slavernij, en Apartheid heeft voortgebracht of gefaciliteerd. Uiteindelijk hoop dat dit doortrekken van de lijntjes tot grotere of kleine actie in hun leven zal leiden."

Maud: Moeder Moed

Deborah Steinmair
Rubrieke

"Formidabel kyk sy deur die dekades na my terug. Moedig, waardig, ’n imposante teenwoordigheid in ons sitkamer. My ma het dit nooit laat raam nie en dis plek-plek verniel, maar ek het haar in ’n goue raam gesit. Aan die voorsate moet ’n mens respek betoon."

Marianne Strydom is oorlede

Izak de Vries
In memoriam

"LitNet het ’n stille medewerker verloor. Marianne Strydom het Estelle Kruger bygestaan in die skep van tientalle blokraaie."

Elders gesien: R1 450 per maand vir een kamer in ’n HOP-huis

Laurie Greyvenstein
Elders gesien

"Die lewe is nie maklik nie. Hulle word gereeld beroof en die polisie is nie behulpsaam nie."

Oekraïne: Berigte te velde

LitNet
Menings

’n Oorsig van LitNet en Voertaal se berigte oor die oorlog in Oekraïne. | An overview of LitNet’s and Voertaal’s articles on the war in Ukraine.

COVID-19: Die jongste | The latest

LitNet
Menings

COVID-19: Kry die feite | Get the facts

OuLitNet: Taaldebat

"Kan daar iets goeds uit Afrika kom?"

Christi van der Westhuizen
KKNK Oopgesprek (2006)

"Hier kry jy die vreemde geval van die Afrikaner wat in Afrika voorkom, weliswaar homself hier kom plant het van elders, maar teen hierdie tyd werklik inheems is. Die soort vraag herinner mens aan ons dubbelsinnige verhouding met Afrika, want hoe graag ons ook al sê ons wil hier wees, en aanspraak maak op hierdie vasteland as ons woning, net so maklik rol die Afropessimisme van ons lippe af."

Afrikaanssprekendes moet in vennootskap tree met die sprekers van ander inheemse tale

Jason Lloyd
OopBek is ReguitPraat (2006)

"Afrikaanssprekendes (bruin en wit) moet in vennootskap tree met die sprekers van die ander inheemse tale. Nie dat Afrikaans self of sy sprekers daarvoor te swak is nie, maar omdat dit ’n etnies-gebaseerde (politieke) taalstryd kan vermy. Verdeeldheid sal dus so vermy word. Afrikaans kan dus so vir al sy sprekers en toekomstige geslagte bewaar word."

Hoe gaan Afrikaans en ander minderheidstale in Suid-Afrika oorleef?

Arrie Rossouw
SeminaarKamer (2001)

"Wie wil ons wees: Afrikaners – meestal uit die meer etnosentriese dampkring – wat raas en baklei oor hul taal- en minderheidsregte? Of Afrikaanssprekendes wat deel is van die transformasie van Suid-Afrika van sy rassistiese apartheidsverlede na ’n veelrassige demokrasie waarin na almal se regte, ook almal se taalregte, omgesien word?"

Afrikaans en ek

Diana Ferrus
KKNK Oopgesprek (2006)

"Dit sal nog ’n lank tyd neem voordat wit, bruin en swart saam sal baklei vir hierdie taal. Ons kan gesamentlike projekte doen in die taal, maar dit sal lank neem voordat ons uit een mond sal praat."

Bruin, swart en Afrikaan: Jy kan ál drie terselfdertyd wees

Zimitri Erasmus
SeminaarKamer

"Ek identifiseer myself as kultureel coloured, en polities as swart en Afrikaan."

Nou op Voertaal

Lokalisering in een globaliserende wereld

Yves T'Sjoen
Academisch

"Globalisering is veel méér dan een (ver)taalslag, of de verengelsing. Het gaat strikt gesproken om méér dan alleen taal. We vergeten soms dat denkbeelden, perspectieven, zienswijzen en een genuanceerde manier van spreken ook deel uitmaken van een discours."

The Commonwealth Short Story Prize 2022: an interview with Charlie Muhumuza

Naomi Meyer, Charlie Muhumuza
Literatuur

"I did not use my home language, Rukiga. For this story, given that I was writing from the point of view of a multinational corporation’s machine, English was the natural language to use. However, since I wanted to root it at home, Uganda, I used Luganda names for the different characters. I hoped to create a sense of intrusion and conflict through the AI’s use of the English language in a home with Luganda names."

Abdelkader Benali neemt zijn moeder mee op reis

Ingrid Glorie
Literatuur

"Benali heeft de gelijkenis van de verloren zoon uit de christelijke sfeer gehaald en verplaatst naar de huiskamer van een islamitisch migrantengezin. En ook de genderrollen uit het oorspronkelijke verhaal zijn gedeeltelijk omgedraaid."

Moderne verhoudings in Anne+

Izak de Vries
Film

"Anne se pa vra basies om verskoning dat hy nie die opvoeding gebied het wat sy dogter graag sou wou gehad het nie, maar hy wys haar dan ook daarop dat die verlede reeds geleef is: Sy wat Anne is, moet nou haar eie besluite neem in die lig wat sy om haar het."

Diamante of as op 9 Mei?

Izak de Vries
Meningen

"Die datums 8 en 9 Mei was vir jare lank dae van verligting, maar in 2022 het 9 Mei skielik ’n skrikdag geword; iets wat dalk geëggo word in Wajda se film."

Verliefd op de knobbelzwaan

Hendrik-Jan de Wit
Literatuur

"We zien dus hoe de oude mythes nog altijd voortleven in onze hedendaagse verhalen. De zwaan is meer dan zomaar een vogel, maar het dier zorgt wel voor allerlei beeldvorming die niet klopt."

Eskom is ’n ramp, sê energiekenners

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Suid-Afrika moet ’n yslike 50 000 MW – gelykstaande aan die vervanging van sy hele vloot – se bykomende opwekkingskapasiteit oor die volgende 13 jaar by die nasionale transmissienetwerk voeg om die gaping in energievoorsiening te dek en uitgediende steenkoolstasies te vervang."

Petrolskok wag in Junie op SA motoriste

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Suid-Afrikaanse motoriste moet hulle voorberei op ’n massiewe styging in die prys van petrol wanneer die nuwe brandstofpryse die einde van die maand aangekondig word."

Sterftes en bevryding gedenk, immigrante, en selfone

Milton Webber
In het nieuws

"Twee mense is dood en nog twee ernstig gewond ná ’n skietery in Nederland; ’n somber Dodeherdenking in Nederland en Bevrydingsdag tot in Duitsland herdenk; Vlaminge voel migrante moet assimileer; jou selfoon kos jou straks jou rybewys."

Staatskapers kan binnekort aan die pen ry

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Shamila Batohi sê die NVG kon ’n behoorlike getuienisplan saamstel vir die vervolging van verskeie verdagtes en dit is nou die tyd om teen die skuldiges op te tree."

Kaapstad doen dit weer – derde beste stad op die planeet

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Daar is aan elke stad op die kortlys ’n telling toegeken op grond van ’n verskeidenheid faktore, van die aantal museums en galerye, Unesco-erfenisterreine, Michelin-restaurante en vyfsterhotelle wat in elke stad getel word, tot natuurskoonheid en selfs hulle verdraagsaamheid teenoor en aanvaarding van lede van die LGBTQ+-gemeenskap."

Vra die veearts: Babahondjies eet klippe

Marianne Lomberg
Mens en dier

Rozan skryf: "My twee babahondjies is nou drie maande oud. Ek het ’n week of so gelede agtergekom hulle eet klippe. Hoe kan ek maak om hul te stop?"

Vra die veearts: Kiets is nie spelerig nie

Marianne Lomberg
Mens en dier

Magriet skryf: "My katjie is vyf maande oud. Pamír. Hy is baie maer en nie baie spelerig nie. Hy het ’n sussie en twee boeties. Is dit moontlik die kos wat nie voedsaam is nie?"

Press release: Building in balance with nature

Voertaal
Kalender

This month, the Creative Exchange will look at the role of water-sensitive design within the built and the natural environments. It will pay particular attention to ensure that all relevant parties are invited to the proverbial table when designing green and blue cities.

Persbericht: Boeken uit het Huis (12): René Appel in gesprek met Louis Krüger

Voertaal
Zuid-Afrikahuis

Op donderdag 19 mei gaat niemand minder dan de Nederlandse bestsellerauteur en taalkundige René Appel in het Zuid-Afrikahuis met Louis Krüger in gesprek over zijn nieuwe roman. U kunt dit evenement live bijwonen of volgen via YouTube.

Akademies en skole

Die rol van afwykende (minderheids)uitsprake in die Suid-Afrikaanse regsbestel met verwysing na minagting van die hof in sivielregtelike konteks

Neels Swanepoel
LitNet Akademies (Regte)

"Wat afwykende (minderheids)uitsprake betref, is die gevolgtrekking dat dié instelling in ons reg as ’n nuttige deursigtigheid- en verantwoordbaarheidsmeganisme vir ons howe aangewend kan word."

Graad 1: Wiskundevraestel en -memo, tweede kwartaal

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Is jy in graad 1 en is alles van Wiskunde nog vir jou splinternuut? Lee-Ann West se Wiskundevraestelle help dat jy die werk nie soos ’n papegaai uit jou kop hoef te leer nie. Jy kan dit oefen! Gebruik die gratis oefenvraestel en memo om voor te berei vir jou tweede-kwartaal-Wiskundetoetse.

Graad 2: Wiskundevraestel en -memo, tweede kwartaal

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Is jy in graad 2 en wil jy vraestelle uitwerk om jou met jou hersiening te help? Lee-Ann West se Wiskundevraestelle maak jou voorbereiding vir Wiskunde so maklik soos om na foto’s van oulike hondjies te kyk. Gebruik die gratis oefenvraestel en memo om voor te berei vir jou tweede-kwartaal-Wiskundetoetse.

Graad 3: Wiskundevraestel en -memo, tweede kwartaal

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Is jy in graad 3 en wil jy vraestelle uitwerk om jou met jou hersiening te help? Met Lee-Ann West se Wiskundevraestelle is dit so maklik soos een, twee ... drie. Gebruik die gratis oefenvraestel en memo om voor te berei vir jou tweede-kwartaal-Wiskundetoetse.

Indeks: notas, toetse en vraestelle

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Hier is al die gratis studiemateriaal vir skole wat op LitNet beskikbaar is, gelys volgens graad.

Kennisgewing: Oproep om referate vir die SAAWK se jaarlikse algemene simposium vir 2022

LitNet
Die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns

Die SA Akademie se jaarlikse simposium vind virtueel op 15 September 2022 plaas. Alle belangstellendes, ook nielede van die Akademie, word daaraan herinner om ’n referaatvoorstel in te stuur. Die oorkoepelende tema is "Om op te staan uit die as: Reaksies op rampe en pandemies met ’n fokus op die Covid-19-pandemie".

Gespierde Afrikaans

LitNet
Akademies en skole

Konklusie of gevolgtrekking? Kontradiksie of teenstrydigheid? LitNet Akademies wil navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans te skryf. Die Gespierde Afrikaans-lys word deurlopend bygewerk. Kyk watter nuwe woorde is toegevoeg.

Boeke en skrywers

Moord verkoop: Freek Robinson stel ondersoek in

Freek Robinson, Marida Fitzpatrick, Julian Jansen, Charné Kemp
Menings

Freek Robinson gesels met Marida Fitzpatrick, Julian Jansen en Charné Kemp oor die skryf van ware misdaad. Hoekom verkoop hierdie boeke so goed? En hoe takel ’n mens so boek?

Afrikaanse resensies en boekgesprekke in April 2022

PEN Afrikaans
PEN Afrikaans

Hier is PEN Afrikaans se oorsig van Afrikaanse resensies wat in April 2022 verskyn het en digitaal beskikbaar is. Daar is ook skakels na boekbesprekings of -gesprekke en voorlesings wat op die radio of TV uitgesaai is.

Louis Esterhuizen (1955–)

Erika Terblanche
ATKV|LitNet-Skrywersalbum

"Poësie is nie gedrukte woorde op papier met ’n enkele of eksakte betekenis nie. Dit is die resonansie wat ontstaan tussen die woordsuggesties op papier en die ervaringswêreld van die leser." Lees oor Louis Esterhuizen se lewe en werk.

’n Steam punk-keilhoed vol pluimpies vir Die 17de veer as hoërskoolroman

Karin Tomlinson
Lesersindrukke

"Die 17de veer kan beslis goed werk as ’n voorgeskrewe boek vir hoërkoolleerders en kan vir lewendige gesprekke in Afrikaans Huistaal- of Eerste Addisionele Taal-klasse sorg."

A home on Vorster Street: A memoir by Razina Theba: a book review

Bill Nasson
Books and writers

"But it is to be commended for the scrupulous directness with which it recounts the idiosyncrasies of multigenerational living, and for what it reveals about the making of one contemporary South African memory and about how we create the stories we tell about ourselves."

Paarl-boorling stel boek by Taalmonument bekend

LitNet
Afrikaanse Taalmuseum en -monument-portaal

Die bekroonde skrywer en boorling van die Paarl, Kirby van der Merwe, stel op Vrydag, 27 Mei 2022 sy jongste roman, Eugene, tydens ’n gratis geleentheid, in samewerking met die Historium Trust en NB-Uitgewers by die Afrikaanse Taalmuseum en -monument, bekend.

Press release: Once upon an island – workshop on the creation of an illustrated children’s book, presented by Piet Grobler

LitNet
Lifestyle and entertainment

Write and illustrate a picture book, guided by award-winning South African illustrator Piet Grobler. Be inspired by the setting and the inhabitants of the lovely Greek island of Lesbos to create that story that you have been hoping to tell for a long time!

Dis die prentjie wat tel

Crito
Blogs

"Ek het vandeesweek gedink dis ’n saai koerant, ’n tipiese vreugdefest vir begrafnisondernemers. Totdat ek die Boekeblad oopslaan."

Op die redakteur se lessenaar

Op die redakteur se lessenaar: 7 tot 13 Mei 2022

LitNet
Op die redakteur se lessenaar

Hier is die jongste pasgepubliseerde boeke wat op die redakteur se lessenaar beland het.

Leefstyl

Suidoosterfees 2022: ’n oorsig

Maryke Roberts
Suidoosterfees

"Sommige mense ry van die platteland in vir ’n enkele uur se boekbespreking; ander taxi vir een dansvertoning; ander is gepêrel en gehaarsproei vir ’n vyfdagfees waar almal tuishoort, maar belangriker nog, tuis vóél."

Dinge van ’n kind (kykNET-reeks) na aanleiding van ’n braaibroodjie

Reney Warrington
kykNET Portaal

"Hier is baie om oor opgewonde te wees."

LitNet se blokraaisels nou op een plek

Estelle Kruger, Marianne Strydom
Akademies en skole

Estelle Kruger, ondersteun deur wyle Marianne Strydom, het tientalle blokraaie vir LitNet geskep. Daardie blokraaie is nou georden en op een ruimte geplaas.

Persverklaring: Inskrywings nou oop vir Kunstekaap en Suidoosterfees se Hoërskool Dramafees

LitNet
Suidoosterfees

Hoërskole wat wil deelneem aan Kunstekaap en die Suidoosterfees se Hoërskool Dramafees, moet teen 20 Mei 2022 aansoek doen. Lees hier waarheen aansoeke gestuur moet word, en wat alles ingesluit moet wees.

Persverklaring: Opkomende toneelskrywers kan nou aansoek doen vir NATi Jong Sterre-mentorskap

LitNet
Suidoosterfees

Die Jakes Gerwel Stigting nooi voornemende dramaturge uit om teen 27 Mei 2022 aansoek te doen vir deelname aan ’n mentorskapprogram by die stigting se Paulet-skrywershuis in Somerset-Oos. Kandidate se toneelstukke sal ontwikkel en geslyp word om in 2023 by die Suidoosterfees te debuteer.

Persverklaring: ATKV-DigiToneel se top-16 toor met 2022-temawolk!

LitNet
ATKV-Portaal

Met ATKV-DigiToneel is daar geen kortpaaie deur byvoorbeeld bestaande werk af te stof en nuut aan te bied nie. Die doel met DigiToneel is om nuwe werk te skep en dit vir die kamera te verfilm.

Persverklaring: ATKV-Crescendo se Platformsessies-musiekproduksie hierdie maand in Stellenbosch om aandag op opkomende sterre te vestig

LitNet
ATKV-Portaal

"Dis die eerste keer dat ons slegs vroue op die verhoog gaan hê – dit is ’n geleentheid om ons vroueliedjieskrywers te vier en hulle te vereer, aangesien ons wil hê die wêreld moet die uniekheid van hul skryfstyl hoor, en hul vaardigheid as vermaaklikheidskunstenaars aanskou."

Persverklaring: David Kramer skryf en neem ’n spesiale liedjie op vir die donkies by Eseltjiesrus

LitNet
Musiek

"Ek het nog altyd ’n sagte plekkie vir donkies gehad," sê David Kramer. "As kind het ek hulle gereeld donkiekarre sien trek, daar is op hulle geskree en hulle is geslaan. Hulle het altyd so moeg en verwaarloos gelyk. Dit was vir my onregverdig dat hulle so mishandel is."

Press release: Free entry to Zeitz MOCAA, celebrating museums and Africanicity

LitNet
Lifestyle and entertainment

This May, celebrate both International Museum Day and Africa Day with free entry, coffee and more, and start your own art collection by purchasing one of our limited-edition prints.

Press release: South African theatre legend Athol Fugard’s acclaimed play, Blood Knot, at The Baxter for a limited season

LitNet
Lifestyle and entertainment

Fugard’s timeless classic tackles themes of brotherhood and hope. It first premiered in 1961 and it is as relevant today (if not more so), 61 years later.

Press release: Join a philosophy café on a Greek island

LitNet
Lifestyle and entertainment

You will explore different aspects of being human: thinking and knowing, being a self, being sick and being healthy, our relationship to art and language, the good life, and why any of this matters.