Sunday, May 29, 2022

LitNet: Inheemsheid en mag

 

Can’t see this mail? Click here to view it online

 

- ISSN 1995-5928 - Ingesluit LitNet Akademies

 

Nuusbrief 901

27/05/2022


  Krities Afrikaans

 

LitNet: Inheemsheid en mag

 

Pasverskyn

Mixtape van die liefde


Samesteller: Antjie Krog
Uitgewer: LAPA
ISBN: 9781776353590

Hierdie bundel gedigte verken die verskillende dimensies van die liefde: verliefdheid (’n rimpelvel hardloop); wat is die liefde? (my hart het in jou verdwaal); liefde in gesinsverband (wie is die stil kind?); liefde en pyn (ek volg net my hartseer); liefde en woede (ek haat en ek het lief); en liefde wat verder reik (o’s celebrate). Die hele spraakgemeenskap van Afrikaans is verteenwoordig in die bundel – van ons ouer digters soos Totius, Boerneef, Eybers, Opperman en Van Wyk Louw, tot opwindende nuwe stemme soos Ashwin Arendse, Bibi Slippers, Nathan Trantraal, Pieter Odendaal, Lynthia Julius en Ryan Pedro. Ronelda S Kamfer lewer die grootste bydrae met ses gedigte.

 

Menings

 

Oor plek, inheemsheid en mag

Hein Willemse
Menings

"In die suide van Afrika het ’n slaaf uit die hartland van Tamilsprekende Indië ’n heenkome gevind en ’n nageslag nagelaat, net soos Danny Titus wat in sy naam die geskiedenis van verdrukking dra. Ons kan op uiteenlopende maniere Suid-Afrikaans wees, en daarvoor is inheemsheid nie ’n voorwaarde nie. Suid-Afrika behoort aan ons almal. Dit is waarvoor ons ons moet beywer." – Hein Willemse (Danny Titus-gedenklesing, DAK Netwerk, Mei 2022)

 

 

Persverklaring: PEN Afrikaans oor die voorgestelde naamsverandering van die Afrikaanse Taalmonument

PEN Afrikaans
PEN Afrikaans

Daar is min instansies wat sigself so deeglik herbesin het as juis die Afrikaanse Taalmonument en -museum. Nie net is dit veelrassig nie, dit is ook een van die min ruimtes wat die slaweherkoms en die wesenlike invloed van die Islam op Afrikaans openlik vier en tentoonstel. | There are few institutions that have reimagined themselves as thoroughly as the Afrikaans Language Monument and Museum. Not only is it multiracial, but it is also one of the few spaces that openly celebrates and exhibits the slave origins and the substantial influence of Islam on Afrikaans.

 

 

Persverklaring: ATKV glo ATM-naamsverandering is onnodig

LitNet
ATKV-Portaal

Die Afrikaanse Taalmonument en -museum (ATM) slaag daarin om die diverse samestelling van Afrikaans – ’n taal wat hier in Suid-Afrika ontstaan het – te omarm, en daarom is ’n naamsverandering onnodig.

 

 

Reguit met Robinson: Is transformasie bloot ’n mooi woord vir die US?

Freek Robinson, Nico Koopman
Onderhoude

Ervaar mense van kleur voortdurende rassisme aan die US, of is die onlangse insidente uitsonderlik? Wat doen die universiteit met hulle opdrag om te transformeer? Is transformasie bloot ’n mooi woord vir die US?

 

 

Die Charter of Compassion 12 jaar later

Bettina Wyngaard
Rubrieke

"Dalk het die tyd aangebreek dat vroue moet regeer. In elke land waar vroue aan bewind is, van Afrika tot Europa, word gesinne sentraal geplaas."

 

 

Roe v Wade: Wat beteken dit vir Suid-Afrikaanse vroue?

Liné Loff, Magda Slabbert
Onderhoude

"Hierdie moontlikheid dat aborsies weer verbied gaan word, het soos ’n veldbrand deur Amerika versprei en vroue in Amerika en elders het in opstand gekom."

 

 

Covid – waar ons nou trek

Elsabé Brits
Seminare en essays

"Mense is eensaam. Dit is nie die hermiet wat kies om alleen te bly nie, dit is die ganse planeet vol mense wat verby mekaar leef."

 

 

’n Huldeblyk aan Marilyn Martin

Melvyn Minnaar
In memoriam

"Suid-Afrika se kunsgeskiedenis sal Marilyn Martin huldig vir ’n merkwaardige, selfs revolusionêre, loopbaan wat die bestaande kuns-kulturele hegemonie op sy kop gedraai het. Sy had die persoonlikheid (stylvol en innemend), die kennis (akademies priemend en ondersoekend) en die onverskrokke deursettingsvermoë om politici, ou wit manne, opposisie en toegewyde burokrate te hanteer."

 

 

’n Drie duisend jaar oue papirusargief in die woestyn van Egipte ontdek

Gerrit van Wyk Kruger
Seminare en essays

"OxyrhynChus het uiteindelik vir meer as 1 000 jaar verlate gelê, ’n ruïne toegewaai in die woestyn. Toe die moderne opgrawings in Egipte begin het, is die groot afvalhoop by OxyrhynChus aanvanklik nie gesien as die moeite werd om argeologies ondersoek te word nie, totdat Grenfell en Hunt van Oxford, half teensinniglik, besluit het om dit te gaan oopgrawe."

 

 

Elders gesien: Groot skrik teen Tafelberg

Gert Vlok Nel
Elders gesien

"Ek het nooit daar vuur gemaak nie en teen skemer altyd seker gemaak ek is alleen daar en het dan op die kant tussen die bosse gaan lê, sodat ek nie verras kan word nie."

 

 

Elders gesien: ’n Gedig vir Hemelvaartdag

Hans du Plessis
Elders gesien

"Sou ek glo die Heer het opgestaan,
as ek sien Hy ry hier op die grond
tussen ons in minibussies rond?"

 

 

Oekraïne: Berigte te velde

LitNet
Menings

’n Oorsig van LitNet en Voertaal se berigte oor die oorlog in Oekraïne. | An overview of LitNet’s and Voertaal’s articles on the war in Ukraine.

 

 

COVID-19: Die jongste | The latest

LitNet
Menings

COVID-19: Kry die feite | Get the facts

 

 

Uit LitNet se argiewe | From LitNet’s archives

 

25 jaar later: Hein Willemse kyk terug

Hein Willemse
LitNet-argief: Menings

"Ek wou nie aan iets anders dink nie: dit was ’n lang pad tot hier."

 

 

Afrikaans: the language of dissent

Menán van Heerden
From LitNet’s archives

This article aimed to demonstrate the various ways in which white and coloured Afrikaans speakers have resisted oppression throughout various eras in South African history: colonialism, Afrikaner nationalism, apartheid and the post-apartheid era. Since the era of colonialism, songs, newspapers, writers, academics, educators, students, theatre practitioners and hip-hop artists have all challenged repression – in Afrikaans.

 

 

Intetho kumsitho wokwaziswa kwe-MAG (umbutho wokusetyenziswa kweelwimi ezininzi eMzantsi Afrika) ngomhla wama-21 ku-Agasti 2003 kwaLanga, eKapa

MW Jadezweni
OuLitNet: Taaldebat (2003)

Hierdie artikel in isiXhosa behandel: Hoe kan gelykheid in taalgebruik bereik word? As almal in alle sfere van die Suid-Afrikaanse samelewing hul eie tale kon gebruik, sou gelykheid bewerkstellig kon word.

 

 

Wat het 10 jaar se demokrasie vir meertaligheid in Suid-Afrika bereik?

Marion Boers en Wilna Liebenberg
OuLitNet: Taaldebat (2004)

"Op 30 September vier die wêreld Internasionale Vertaaldag (IVD). Hierdie dag, wat ter nagedagtenis aan die beskermheilige van vertalers algemeen bekend staan as St Hiëronimusdag, word reeds sedert 1991 deur die Internasionale Vertalersfederasie (FIT) bevorder om die openbare aandag op hierdie grotendeels onsigbare beroep te vestig. "

 

 

Nou op Voertaal

 

Optog teen minister se "totale aanslag" teen Afrikaans

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Die uitvoerende hoof van die ATM, Michael Jonas, het in ’n verklaring bevestig dat Mthethwa op 10 Maart 2022 in Pretoria gesê het dat die ATM se naam moet verander."

 

 

Handevat vir goeie hoop, 370 jaar ná Van Riebeeck

Heindrich Wyngaard
Nuusvinke

"Bruin mense kan tog na hulself omsien, dinge vir hulself doen. Hulle het nie die 'baas' se beterweterigheid of beste praktyke nodig nie. ’n Mens móét begrip vir die agterdog hê: Ons almal is immers goed vertroud met die land se geskiedenis – en dit strek tot by die aankoms aan die Kaap de Goede Hoop op 6 April 1652 van Jan van Riebeeck en sy VOC-geselskap. Maar wat is die geskiedenis tog?"

 

 

Press release: Eswatini author Ntsika Kota is Africa winner, 2022 Commonwealth Short Story Prize

Voertaal
Literatuur

The judge representing the African region, Rwandan publisher Louise Umutoni-Bower, says "and the earth drank deep" is a universal story, one that reaches across cultures and generations.

 

 

Irma: ’n interkulturele en multidissiplinêre gesprek oor identiteit in kuns

Emma Kotze
Theater

"Die produksie ondersoek die lewe en werke van die Suid-Afrikaanse kunstenaar Irma Stern. Stern was van Duits-Joodse herkoms en het tussen 1894 en 1966 in Suid-Afrika en Duitsland tuisgegaan."

 

 

Ramaphosa vra reguit, eerlike gesprek oor rassisme

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Om rassisme te beëindig gaan nie net oor die verandering van houdings nie; dit gaan ook oor die verandering van die materiële toestande wat vandag nog swart en wit Suid-Afrikaners skei."

 

 

Personeeltekorte, aappokke, wol, koraalriwwe en stambome

Milton Webber
In het nieuws

"Reisigers moes Maandag opnuut ure lank by Schiphol-lughawe in toue staan weens ’n gebrek aan personeel, en treindienste in België is ingekort om dieselfde rede; aappokke ook in België en Nederland; Nederlandse boere sukkel al hoe meer om van hul wol ontslae te raak; nuwe hoop vir koraalriwwe; en Beethoven is ’n nefie ryker."

 

 

Inperking het haar nie laat ophou reis nie

Marianne de Jager, Izak de Vries
Reizen

"Ek is van nature nuuskierig en ook op fisiese reise gesels ek graag met plaaslike mense. Op die virtuele reis sien jy jou vordering op die kaart, en kan jy ook beeldmateriaal kry van waar jy is. Dikwels het ek ook van die plekke gegoogle vir meer inligting en foto’s."

 

 

Regter gaan rassisme by US ondersoek

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"As deel van die ondersoek na voorvalle van rassisme wil die universiteit hê die kommissie moet in hulle verslag ook aanbevelings maak hoe om ’n kultuur van diversiteit, gelykheid en insluiting te verbeter."

 

 

Boeke en skrywers

 

Real fiction: The revival of the Franschhoek Literary Festival

Karina Magdalena Szczurek
Books and writers

"We all have crocodiles to tame. Writing – and living, ageing, dying – does take courage. One day, we will all end up in 'the big library in the sky', to quote Deon Meyer. But before we do, we will continue raging in the service of The Story."

 

 

Koos sê: "Dis beter om iets in ’n storievorm te lees ..."

Koos Kombuis
Boeke en skrywers

Koos Kombuis neem ons op ’n kort, unieke reis deur ’n aantal boeke wat oor sy pad gekom het. Hy vertel boonop van ’n kitaar op die Groot Trek.

 

 

Kommadagga 2022: Koos Kombuis onthou hoe Huisgenoot hom aan die lewe gehou het

Melt Myburgh
Slypskole

Die sluitingsdatum vir aansoeke vir LitNet, Huisgenoot en die Jakes Gerwel Stigting se Kommadagga-slypskool vir tydskrifverhaalskrywers is om die draai: 10 Junie 2022. Koos Kombuis vertel hoe hy as jongman oorleef het deur verhale aan Die Huisgenoot te lewer.

 

 

Monster deur Rudie van Rensburg: ’n resensie

Anschen Conradie
Resensies

"My gunstelingkarakter was ongetwyfeld die mesmoordenaar. Hy is uiteraard ’n skurk, maar ’n genotvolle een."

 

 

Oupa Zombie deur Jaco Jacobs: ’n resensie

Anke Theron
Resensies

"Jy mag dalk geflous word om te dink hierdie is ’n lekker verbeeldingryke storie wat te goed klink om waar te wees, maar dit is steeds in die werklikheid geanker."

 

 

’n Klassieke verhaal: Labirint deur Chanette Paul

Erla Diedericks
Lesersindrukke

"Labirint is geskoei op ’n storie in die Griekse mitologie wat vertel van die doolhof wat deur koning Minos onder sy paleis gebou is om sy stiefseun, ’n minotaurus met die kop van ’n bul en die lyf van ’n man, in weg te steek."

 

 

Afvlerkmens: ’n onderhoud met Grant Jefthas

Naomi Meyer, Grant Jefthas
Skrywersonderhoude

"Met 'Scheme-Kind' verklaar ek trots dat ek van die ghetto is. Die 'ghetto' van Franschhoek, Mooiwater HOP Skema, wat die toeriste nie eens van weet nie. Ek verklaar: 'Kinders uit sulke skemas, plakkerskampe en plase kan dit ook maak!'"

 

 

In conversation with Hannes Barnard about Halley’s Comet

Hannes Barnard, Izak de Vries
Books and writers

"They run for their lives as dusk turns into night. Bullets fly as he gets closer. They stop breathing because it’s making too much noise. Still, Rudie comes closer. And closer."

 

 

Kaap in die Kaap! Uitnodiging na Protea-bekendstelling van Kaap deur Hans Pienaar

LitNet
Boeke en skrywers

Hans Pienaar praat op Saterdag 4 Junie 2022 om 10:30 by Protea-boekwinkel in Stellenbosch met Karin Brynard oor sy jongste boek.

 

 

Nuwe bywerkings! Volksblad-joernaliste ook outeurs van ’n magdom boeke

Herman le Roux
Menings

"Joernaliste van Volksblad het dalk as ’n stokperdjie, of later as beroep, meer boeke geskryf as redaksielede van enige ander koerant in Suid-Afrika – of selfs in die wêreld!" Kyk na hierdie lys van skrywers en boeke.

 

 

Persverklaring: Die UJ-debuutprys vir Afrikaans en ander debuutpryse

LitNet
Boeke en skrywers

Hierdie pryse, en die ontvangers daarvan, moet nie verwar word met die prys wat as Ingrid Jonker: L’ Art Poétique bekend staan nie.

 

 

Op die redakteur se lessenaar

 

Op die redakteur se lessenaar: 21 tot 27 Mei 2022

LitNet
Op die redakteur se lessenaar

Hier is die jongste pasgepubliseerde boeke wat op die redakteur se lessenaar beland het.

 

 

Akademies en skole

 

Misplaaste weldade en griewe van die "Liquorice Allsorts-gesinnetjie": ’n Regsletterkundige verkenning van Zelda Bezuidenhout se Die waarde van stil bure

Magda Slabbert, Melodie Labuschaigne
LitNet Akademies (Regte)

"Daar is nie ’n beter manier waarop die boodskap van apartheid se leed en verlies gestel kan word as deur fiksie nie, en Bezuidenhout se roman as deel van postapartheidliteratuur dra by tot ’n ryker regsletterkundige verkenning van die impak van apartheid."

 

 

Graad 6: Wiskundevraestel en -memo, tweede kwartaal

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Is jy in graad 6 en kry jy koue rillings as jy die woord "Wiskunde" hoor? Met die vraestel en memo wat Wilhelm du Toit vir LitNet opgestel het, gaan jy die werk maklik onder die knie kry! Dit is gratis hier beskikbaar.

 

 

Indeks: notas, toetse en vraestelle

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Hier is al die gratis studiemateriaal vir skole wat op LitNet beskikbaar is, gelys volgens graad.

 

 

Gespierde Afrikaans

LitNet
Akademies en skole

Konklusie of gevolgtrekking? Kontradiksie of teenstrydigheid? LitNet Akademies wil navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans te skryf. Die Gespierde Afrikaans-lys word deurlopend bygewerk. Kyk watter nuwe woorde is toegevoeg.

 

 

PEN Afrikaans

 

Die rooi tekkies

Hendie Grobbelaar
Fiksie

"Elisa laat sak die mes en vee ’n straaltjie sweet langs haar neus met haar voorskoot se soom af. Sy is in elk geval te swak om te baklei. Die mens voor haar kon haar al lankal oorrompel het as hy wou. Hy lyk soos die branderplankryers wat gereeld hier verby haar huisie stap strand toe, verbleikte stuk hout onder een arm vasgeklem. Onskadelik."

 

 

Nonnetjie van Aardt se laaste dag op aarde

Maretha Maartens
Fiksie

"Mans is ons gewoond, het sy nog gedink. Hulle is ons handigheid, ons geskrop en gemop gewoond. Hulle staan aan die ander kant van die streep en los ons op die terrein wat ons vir onsself afgebaken het, hulle ten goede."

 

 

Wind

Anton Döckel
Fiksie

"In die stormwind moes Aaron uit sy kamer kom om die windpomp te gaan vasmaak, want die dam loop oor. Die windpomp skree: Wat draai jy my arm so agter my rug in op? Ons loer deur die gordyne; bang dat Windvoёl ons sal sien. Aaron loop koes-koes; hy is ook bang. Golwe waai oor die dam se walle. So moet die see seker lyk, sê Sussie, net groter ... baie groter. Maar rond, sê ek."

 

 

Hipoksie

Adelle van Wyk
Fiksie

"Elizabeth, dit is onnodig om so plat te praat. Dié sou sy nou al moes gehoor het oor die kussingsloop as Ester se praat nog gewerk het. Pal is sy reggehelp, asof háár Afrikaans vuil skollegoedwater is."

 

 

Duine

Johann Crous
Fiksie

"Soveel mooi en blink het ek in my hele lewe nie gesien nie. Dit was die binnekant van Leonard-hulle se sinkhuisie wat prentjiemooi op die sandvlaktes tussen die Port Jacksonbome en die bloekoms gestaan het."

 

 

Aankondiging van wenverhale: Toegang – ’n kortverhaalkompetisie

PEN Afrikaans
PEN Afrikaans

PEN Afrikaans is trots om die wenners van ons kortverhaalkompetisie met "toegang" as tema te kan bekend maak.

 

 

 

Nuwe skryfwerk

 

Kiekie

Martin Labuschagne
Poësie

"herinneringe het hierdie karkas
tot manlikheid laat swel
en van binne uitgehol"

 

 

Windmill

Heidi Henning
New writing

"She plays a sound
Drawn from a deep-water source
She holds power"

 

 

Ek wil

Neo Mehlomakulu
Poësie

"ek wil almal voor God laat sit
en hulle Hom laat vra of ek
enigsins betrokke was
toe Hy my geskape het"

 

 

Leefstyl

 

Meer bek as binnegoed het baie om die lyf: ’n onderhoud oor die ATKV se idiome-bordspeletjie

Naomi Meyer, Mercia Eksteen, Esmé du Toit
ATKV-Portaal

"Dit is juis omdat ons nie meer hoor dat mense idiome in alledaagse gesprekke gebruik nie dat ek begin dink het aan ’n manier – ’n bordspeletjie – om dit weer terug te bring. Toe besef ek die kinders se opstelle is net so 'vaal', want hulle ken nie die Afrikaanse idiome nie, daarom gebruik hulle dit nie."

 

 

Indemnity: ’n filmresensie

Leon van Nierop
Film

"Taute het in die onmoontlike geslaag: om ’n onverwagse rowwe-diamant-kwaliteit aan plaaslike aksie te gee. .... Hier is ’n visueel-geletterde regisseur wat ritme, ruimte, voorkoms, spanning en impak verstaan."

 

 

Privaatheidskennisgewing

 

LitNet: Privaatheidskennisgewing | Privacy notice

LitNet
Als oor LitNet

LitNet wil jou as leser die versekering gee dat ons daarop ingestel is om jou persoonlike inligting wat by ons in bewaring is, te beskerm. | LitNet would like to assure you as a reader that we are committed to protecting your personal information held by us.

 

 

 

 

 

 



Konklusie of gevolgtrekking? Kontradiksie of teenstrydigheid?
LitNet Akademies wil navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans te skryf.

 

 

 

 

KONTAK

litnet@litnet.co.za

021 886 5169

© 2022 LitNet. Alle regte voorbehou | All rights reserved






This email was sent to bekkieburger777@gmail.com
why did I get this?    unsubscribe from this list    update subscription preferences
LitNet · Jan Cats Building, Andringa Street · Stellenbosch, WC 7600 · South Africa

No comments:

Post a Comment